Otto Freymuth (1892 – 1957)

historyk architektury, etnograf, muzyk i bibliotekarz

Kierował Książnicą Kopernikańską w Toruniu w okresie okupacji niemieckiej w latach 1940-1944.


Niemiec urodzony w Dorpacie (obecnie Tartu w Estonii), gdzie od 1919 roku był bibliotekarzem nowego uniwersytetu estońskiego w Dorpacie. Jesienią 1939 roku przesiedlony do Polski – najpierw do Gdańska, a w lutym 1940 roku do Torunia, w którym został zatrudniony na stanowisku kierownika Książnicy Miejskiej im. Kopernika, przemianowanej na Stadtbuecherei. Jego zasługą jest, że uchronił w całości od przekazania na przemiał i makulaturę wydawnictwa polskie, zmagazynowawszy je w zamkniętych pomieszczeniach. W połowie 1944 roku, zgodnie z wojennymi zarządzeniami ewakuacyjnymi, zapakował i wysłał przez Wyrzysk na adres niemieckiego archiwum państwowego w Marburgu 35 skrzyń zawierających najcenniejsze wydawnictwa Książnicy: starodruki i rękopisy oraz czasopisma pomorskie. Wyjeżdżając z Torunia z końcem 1944 roku, celowo pozostawił w biurku dokładne spisy zawartości wywiezionych skrzyń wraz z adresami miejsca przeznaczenia.

 

Po zakończeniu wojny nawiązał korespondencję z Toruniem, współpracując przy odzyskaniu dóbr kultury wywiezionych z miasta w czasie wojny. Dzięki temu skrzynie wywiezione z Książnicy powróciły do Torunia w połowie 1947 roku i biblioteka odzyskała w ten sposób swoje najcenniejsze kolekcje.

Będąc bibliotekarzem nowego uniwersytetu estońskiego w Dorpacie,  zajmował się badaniami nad historią literatury i językiem narodów bałtyckich. W związku z tym opublikował w 1938 roku w Dorpacie pracę zawierającą drobiazgowe analizy językowe podręcznika dla duchownych katolickich wydanego w 1622 roku po łacinie, niemiecku, polsku, estońsku i łotewsku, co dowodzi, że język polski był mu znany.